Hier groeit talent.

Een half jaar na de start van het eerste StemUp-project bruist het op het Vakcollege Helmond van de ideeën. Wat begon als een pilot met 3D-ontwerpen en 3D-printen, is in korte tijd uitgegroeid tot een stevige basis voor toekomstgericht techniekonderwijs. Docent Mike Claassens, StemUp-coach Kim Koehorst en partner Simone Steeghs (Junior IOT) kijken tevreden terug en vol vertrouwen vooruit. “Het succes zit in de samenwerking,” zegt Mike. “We hebben het programma echt samen opgebouwd. Vanuit onze wensen, stap voor stap.”

Technologie als vanzelfsprekend onderdeel van leren

Het Vakcollege Helmond had al langer de ambitie om meer technologie te verbinden aan de klassieke techniekvakken als lassen en timmeren. Dankzij StemUp is dat nu werkelijkheid geworden. In de speciaal ingerichte StemUp-studio leren leerlingen in kleine groepen de basis van solderen, 3D-ontwerpen en 3D-printen. De klassen zijn bewust verkleind van dertig naar vijftien leerlingen per keer, zodat er meer aandacht is voor iedere leerling. Eerstejaars ontdekken de basisprincipes, tweedejaars bouwen daarop voort met verdiepingslessen. Zo ontstaat een doorgaande leerlijn waarin technologie, creativiteit en vakmanschap hand in hand gaan.

Meer dan techniek alleen

Het doel van StemUp is niet om iedereen richting een technische loopbaan te sturen. Het gaat erom dat iedere leerling de kans krijgt om technologie te ontdekken. “Pas als je iets zelf probeert, weet je of je er talent of interesse voor hebt,” zegt Mike. “Als één leerling hierdoor geraakt wordt door de wereld van STEM, is het al geslaagd.”

De ervaringen in de praktijk bevestigen dat. Leerlingen van Zorg & Welzijn printten bijvoorbeeld chocoladeversieringen voor hun cupcakes. Eerst is er verbazing: Krijg je dit echt voor elkaar met een 3D-printer? Daarna ontstaat nieuwsgierigheid. Die verwondering is precies wat StemUp wil aanwakkeren.

Een springplank voor verdere groei

De komende jaren wil het Vakcollege Helmond de inhoud van StemUp volledig integreren in het onderwijsaanbod. Docenten nemen steeds meer lessen zelf over en delen kennis met collega’s binnen en buiten de school. De samenwerking met Sterk Techniekonderwijs regio Helmond-De Peel geeft ruimte om verder te groeien. Door kennis uit te wisselen met andere scholen en projecten ontstaan voortdurend nieuwe ideeën. “We kijken veel bij collega-scholen en leren van hun aanpak,” vertelt Mike. “Zo blijft ons programma zich ontwikkelen. Werken met StemUp betekent voortdurend afstemmen, bijstellen en samen leren.”

De volgende stap

Wat ooit begon als een pilotproject, is nu een structurele motor voor vernieuwing in het techniekonderwijs. StemUp laat zien dat technologie niet iets is wat je erbij doet, maar iets wat in alle richtingen betekenis heeft. Het Vakcollege Helmond wil die lijn de komende tijd verder doortrekken. Met nieuwe thema’s, meer samenwerking en een open blik naar de toekomst. “We bouwen aan een school waar iedere leerling technologie durft te ontdekken,” zegt Mike. “Want dat is de enige manier om de makers van morgen te inspireren.”

Ieder jaar openen bedrijven uit onze regio hun deuren voor leerlingen, zodat zij een kijkje krijgen in de keuken. Maar wat blijft er nou eigenlijk hangen na zo’n bezoek? Uit onderzoek bleek dat traditionele bedrijfsbezoeken vaak minder effect hebben dan gehoopt: leerlingen zien veel, maar ervaren weinig. “Dat kan anders,” dachten ze op het Hub van Doornecollege. “Vaak is de groepsdruk groot tijdens een bedrijfsbezoek: de ‘stoere gasten’ bepalen de sfeer,” vertelt Geert Aben. “Veel anderen durven geen vragen te stellen of te zeggen wat ze écht interessant vinden. Dat moest anders.”

Een nieuwe aanpak: de bedrijvencarrousel

Om meer diepgang te creëren, start de school met een nieuwe manier om leerlingen met bedrijven in contact te brengen: de bedrijvencarrousel. Geen grote excursiedagen meer, maar kleine, persoonlijke bezoeken in tweetallen. De klas wordt vooraf zorgvuldig ingedeeld. Geert: “Samen met andere docenten kijken we naar wie zich veilig voelt bij elkaar en wie elkaar goed aanvult. Ook wordt gekeken welke leerlingen enthousiast worden van bepaalde sectoren. Zo ontstaat de ideale setting om nieuwsgierigheid te stimuleren en talent te laten groeien.”

“In tweetallen durven leerlingen vragen te stellen, initiatief te nemen en zichzelf te laten zien. Dat is waar het om draait.”

Negen bedrijven, negen ervaringen

In de carrousel werken negen regionale bedrijven mee. Iedere week gaan twee leerlingen op bezoek bij een ander bedrijf, telkens voor twee uur. Zo schuiven de tweetallen week na week door, totdat ze bij elk bedrijf een kijkje hebben genomen. De deelnemende bedrijven komen uit verschillende technische sectoren: metaal, elektro, mobiliteit en technologie. Zo zien leerlingen niet alleen de wereld van hun eigen profiel, maar ook de veelzijdigheid van techniek als geheel. Ook hier is sprake van kruisbestuiving tussen richtingen. Natuur & Techniek-leerlingen bezoeken bijvoorbeeld metaalbedrijven, terwijl leerlingen uit Mobiliteit en Transport juist kennismaken met elektrotechniek.

“Of je nu werkt in de techniek of met techniek, je komt er altijd mee in aanraking. Dat willen we laten zien.”

Veiligheid, betrokkenheid en vertrouwen

De kleinschalige opzet blijkt precies wat leerlingen nodig hebben. In tweetallen voelen ze zich veiliger om vragen te stellen, mee te werken en hun eigen mening te vormen. Zonder groepsdruk of afleiding ontdekken ze waar hun interesse echt ligt. Bedrijven merken dat leerlingen oprechte interesse tonen en zich beter durven uiten. Ook docenten zien de meerwaarde: de carrousel zorgt voor betrokkenheid, motivatie en meer bewustzijn van wat techniek te bieden heeft. “De carrousel verbindt onderwijs en bedrijfsleven op een natuurlijke manier,” zegt Geert. “Leerlingen ontdekken zelf waar hun talent ligt, en bedrijven krijgen de kans om echt contact te maken met hun toekomstige vakmensen.”

Meer dan een bedrijfsbezoek

De bedrijvencarrousel sluit naadloos aan bij de visie van het Hub van Doornecollege: techniek tastbaar en persoonlijk maken. Waar een klassieke excursie vooral laat zien wat een bedrijf doet, laat de carrousel leerlingen ervaren hoe het is om er te werken.

Een blijvende ervaring

Met de carrousel brengt de school techniek dichterbij dan ooit. Leerlingen ontdekken in verschillende bedrijven van dichtbij wat techniek in de praktijk inhoudt. Niet alleen als schoolvak, maar als toekomstperspectief. Door persoonlijk kennis te maken met bedrijven worden keuzes concreter, loopbanen bewuster en talenten zichtbaarder.

“Zo verandert een bedrijfsbezoek van een eenmalige indruk naar een blijvende ervaring,” besluit Geert.

‍

Op het Hub van Doornecollege in Deurne kun je niet om het kartproject van Mobiliteit en Transport heen. Al vanaf het begin van Sterk Techniekonderwijs (STO) wordt er volop gesleuteld aan een eigen kart. Wat begon als een experiment, is inmiddels uitgegroeid tot een breed gedragen leerlijn. Het project weet leerlingen én regionale bedrijven te grijpen en laat ze niet meer los.

Afgelopen schooljaar werd de inzet van de leerlingen opnieuw beloond met een bijzondere prestatie. Voor de derde keer op rij won het raceteam de landelijke finale van GreenKart Racing. Daarmee is het Hub van Doornecollege drie keer op rij Nederlands kampioen Superkart. En dat als enige vmbo-school tussen de mbo-superkarts!

‍

Gas erop!

Geert Aben, projectleider (programmalijn 1) van Sterk Techniekonderwijs op het Hub van Doornecollege, is de drijvende kracht achter het initiatief. “Vanuit STO hebben we de kans gekregen om allerlei projecten te starten om leerlingen enthousiast te maken voor techniek en technologie,” begint Geert. “Bij Mobiliteit en Transport dachten we: hoe kunnen we leerlingen écht raken? De kart-races bleken ideaal. In coronatijd hadden we de ruimte om dat goed op te bouwen en connecties te leggen met regionale bedrijven. Vanuit die basis zijn we verder gaan ontwikkelen.”

Volop kruisbestuiving tussen vakken

Wat begon als een los project, groeide in korte tijd uit tot een centrale activiteit binnen de school. De opdrachten zijn inmiddels opgenomen in het profiel- en keuzedeel van Mobiliteit en Transport. En niet alleen daar. Ook in vakken als wiskunde, natuurkunde en Nederlands zijn duidelijke verbindingen ontstaan.

Leerlingen moeten technische keuzes uitleggen, berekeningen maken en hun plannen presenteren tijdens de keuringen van GreenKarting. “Dat oefenen ze dan in de lessen Nederlands en zo leren ze daar presenteren. Niet omdat het moet, maar omdat ze er zélf mee aan de slag willen.”

“Ze slapen nog nét niet op school”

Het enthousiasme is aanstekelijk. Leerlingen komen in hun vrije tijd naar school om aan de karts te sleutelen. Ze nemen initiatief, zoeken verdieping en raken betrokken bij elke stap van het ontwikkelproces. Ieder jaar wordt er weer iets nieuws aan de kart toegevoegd.

Zo willen leerlingen komend jaar een zelfontworpen DRS-systeem bouwen. Daarmee win je op rechte stukken snelheid en heb je in de bochten meer grip. “Ze slapen nog net niet op school,” zegt Geert lachend. “Maar dit is hun passie. En wij luisteren daar echt naar. Het zijn hun eigen ideeën die de kart vormgeven.”

Alles samen met bedrijven

De impact van het project wordt versterkt door de samenwerking met bedrijven in de regio. Lokale ondernemers helpen mee aan de bouw van de kart, leveren materialen en apparatuur en nodigen leerlingen uit om samen te werken. Soms spuit een bedrijf de kart in teamkleuren. Soms bouwen ze samen aan onderdelen zoals accupakketten of een lift op perslucht.

Maar het gaat verder dan sponsoring, vertelt Geert. “Leerlingen presenteren zelf hun project aan bedrijven. Ze vertellen wat ze geleerd hebben, wat ze komen brengen en bouwen op die manier een netwerk op. Zo wordt techniek zichtbaar en maken zij ook zichzelf zichtbaar.”

Die zichtbaarheid groeit verder buiten de schoolmuren. Het team was onlangs aanwezig bij de Jax Racing Days, waar ze samen met bedrijven lieten zien hoe krachtig projectonderwijs kan zijn. Ook namen ze deel aan verschillende shows en demonstraties, waarin techniek, innovatie en samenwerking samenkomen.

‍

Van muizenval tot motor

Het kartproject staat niet op zichzelf. Parallel daaraan ontwikkelde het Hub van Doornecollege een doorgaande leerlijn richting het primair onderwijs. Leerlingen uit groep 7 en 8 maken via de Muizenval Challenge hun eerste racewagentje. Ze bouwen met een houten frame, een muizenval als motor en onderdelen uit de techniekvakken.

Ook hier gaan ze op bezoek bij bedrijven. Ze ontdekken hoe elektriciteit werkt en bouwen met hun handen én hoofd. Elk jaar komen deze projecten samen op de Circuit Day, een groot techniekfeest met kartfinales, muizenvalraces en in de toekomst ook robotwedstrijden.

Techniekonderwijs als motor voor talentontwikkeling

Voor Geert is het duidelijk waarom dit project werkt. “Het is echt. Leerlingen voelen verantwoordelijkheid, werken samen en laten met trots zien wat ze kunnen. Ze leren voor zichzelf, maar ook van elkaar. En dat zie je terug: in hun prestaties, in hun betrokkenheid en in hun toekomst.”

De derde nationale titel is een kroon op het werk. Maar belangrijker nog: het laat zien dat techniekonderwijs een verschil kan maken. Niet alleen als losstaand vak, maar als motor voor nieuwsgierigheid, eigenaarschap en groei.

En de toekomst? Die is al in volle gang. Op 6 november start het nieuwe raceseizoen en de leerlingen staan alweer te trappelen om de eerste meters te maken.

‍

Met ingang van 1 september 2025 start Veerle van Schaijk als programmamanager van Techspot – Helmond-De Peel. Veerle volgt hiermee Henk Winkelman en Edith Vissers op, die in de afgelopen jaren met veel inzet en bevlogenheid hebben gewerkt aan het opbouwen van een stevig en toekomstgericht STO-programma in onze regio.

Veerle is geen onbekende binnen het techniekonderwijs van Helmond-De Peel. Vanuit haar rol bij het Vakcollege Helmond heeft zij de afgelopen jaren nauw samengewerkt met scholen, bedrijven en andere partners in de regio. Ze brengt dus niet alleen ervaring, maar ook regionale betrokkenheid en enthousiasme mee.

‍

‘Het is een eer om samen met onze regionale (onderwijs)partners het techniek- en technologieonderwijs verder te ontwikkelen. De afgelopen jaren heb ik ervaren dat techniek in deze regio bruist van creativiteit, vakmanschap en samenwerking. Die energie en verbondenheid maken dat ik er ontzettend naar uitkijk om samen nog meer jongeren te enthousiasmeren voor een toekomst in deze prachtige sector.’

— Veerle van Schaijk

‍

We wensen Veerle veel succes en kijken uit naar de samenwerking binnen Techspot!

Dank aan Henk en Edith

Per 1 juli is Henk Winkelman gestopt als programmamanager. Edith Vissers blijft nog een korte periode aan om de overdracht goed te begeleiden. Samen hebben zij een stevige basis gelegd voor het STO-programma in Helmond-De Peel, waar wij hen bijzonder dankbaar voor zijn. In het najaar organiseren we een gezamenlijke bijeenkomst voor onderwijs en bedrijfsleven in de regio, waarin we vooruitkijken én officieel afscheid nemen van Henk en Edith. 

‍

Samen verder bouwen aan Techspot

Met de komst van Veerle slaan we als regio een nieuwe bladzijde om. We bouwen voort op wat er is bereikt en blijven samen werken aan ijzersterk techniekonderwijs in onze mooie regio.

‍